من و حاجی آقا 2
نگاهی دیگر به کتاب «حاجی آقا» نوشته صادق هدایت
«حاجی آقا»ی صادق هدایت را خواندم. کتابی شعاری –شعار زده- و سطحی بود. از لحاظ تکنیکی نیز واقعاً ضعیف بود اما چه به دلم نشست. انگار این کتاب که سال 1324 شمسی نوشته شده است هنوز آیینه تمام نمای زندگی سیاسی و اقتصادی ایران است. حاجی آقاهایی که وجیه المله هستند، در هر کاری دستی دارند، کار راه انداز هستند اما در رأس هر چیز منافع مادی خود را در نظر دارند. اهل ریا و ظاهر سازی اند. پلشت اند. نان به نرخ روز خورند و هر چیزی را تنها از دریچه پول نگاه می کنند. با این که سمتی رسمی ندارند برای خود کابینه می چینند و دوام الوزاره ها برای اینکه در پست خود ابقا شوند مجبورند جلوشان زانو بزنند. سطح فکر و سوادشان پایین و دارایی معرفتیشان معمولاً تناقض آمیز و اشتباه و گاهی سراسر دروغ است. شاید از هر چمن گلی چیده اند (برای روز مبادا) اما هیچ گاه بلبل هیچ گلستانی نبوده اند. گاه برای طبع آزمایی و ارضای حس قدرت طلبی و خود نشان دادن حتی حاضرند در سن بالای هشتادسالگی کاندیدای وکالت و وزارت شوند. با همه بند و بست می کنند و چنان می نمایند که دغدغه مردم را دارند اما پرواضح است (دیگر دستشان برای مردم رو شده است) که فقط تشنه قدرت اند نه شیفته خدمت. کسی جرأت بر آفتاب انداختن کثافت کاری هایشان را ندارد. گاهی جوانی با سری پر شور جسارت می کند و جلو آنها در می آید. به ریشخندشان می گیرد و سر فحش و ناسزا را به سر تا پایشان می گیرد که به جای خود تأدیبش خواهند کرد و حسابش را کف دستش خواهند گذاشت. آری، «حاجی آقا» هنوز که هنوز است آیینه تمام نمای زندگی ایران است. سیاست، اقتصاد، فرهنگ و حتی و خصوصاً تعلیم و تربیت. نسل هایی که از اسلاف خود این روش و منش را به ارث برده اند و می برند. «حاجی آقا» به دلم نشست، خصوصاً که در آستانه انتخاباتی دیگر هستیم و شومن های سیاسی باز پرده های خیمه شب بازی شان را باز کرده اند. گاهی جوانکی پیدا می شود، چیزی می گوید که حسابش را کف دستش می گذارند. اما مردم دیگر آگاه شده اند.
